Łysienie androgenowe stanowi najczęstszą przyczynę wypadania włosów, dotykając nawet 95% mężczyzn i znaczną część kobiet. Ten typ łysienia wynika z genetycznej predyspozycji oraz działania hormonu DHT (dihydrotestosteronu), który powoduje stopniowe zmniejszanie się mieszków włosowych. Proces ten prowadzi do osłabienia włosów, ich ścieńczenia, a ostatecznie do całkowitego zaniku w określonych obszarach skóry głowy.
Skłonność do łysienia androgenowego może być dziedziczona zarówno po linii ojca, jak i matki. Geny odpowiedzialne za wrażliwość mieszków włosowych na DHT determinują moment rozpoczęcia procesu łysienia oraz jego intensywność. Dlatego osoby z rodzinną historią łysienia powinny szczególnie wcześnie zadbać o profilaktykę.
Stres chroniczny wywiera znaczący wpływ na cykl wzrostu włosów, powodując przedwczesne przechodzenie włosów z fazy wzrostu do fazy spoczynku. Może to prowadzić do wypadania nawet do 300 włosów dziennie, podczas gdy norma wynosi 50-100 włosów.
Niedobory żywieniowe stanowią kolejną istotną przyczynę problemów z włosami. Szczególnie niebezpieczne są niedobory:
Choroby tarczycy, takie jak nadczynność lub niedoczynność, bezpośrednio wpływają na kondycję włosów. Zaburzenia hormonalne, w tym PCOS u kobiet czy wahania poziomu estrogenów, również mogą prowadzić do intensywnego wypadania włosów. Niektóre leki, szczególnie antydepresanty, leki na nadciśnienie czy chemioterapeutyki, mogą powodować łysienie jako efekt uboczny.
Łysienie telogenowe charakteryzuje się równomiernym wypadaniem włosów z całej powierzchni skóry głowy. Jest najczęściej reakcją na stres, chorobę, drastyczną dietę lub zmiany hormonalne. W przeciwieństwie do łysienia androgenowego, ten typ wypadania włosów jest zazwyczaj odwracalny po wyeliminowaniu przyczyny.
Łysienie gniazdowe (ogniskowe) objawia się powstawaniem okrągłych, łysych plam na skórze głowy. Ma podłoże autoimmunologiczne - system odpornościowy atakuje własne mieszki włosowe. Ten typ łysienia wymaga specjalistycznego leczenia dermatologicznego i może dotyczyć również innych owłosionych części ciała.
Biotyna, znana również jako witamina H, odgrywa kluczową rolę w syntezie keratyny - głównego białka budującego włosy. Zalecane dawkowanie biotyny w przypadku problemów z włosami wynosi 2,5-10 mg dziennie. Regularne stosowanie biotyny może znacząco poprawić kondycję włosów, zwiększając ich grubość i elastyczność.
Kwas foliowy oraz witaminy z grupy B, szczególnie B6 i B12, wspierają prawidłowe funkcjonowanie cyklu wzrostu włosów. Te witaminy uczestniczą w procesach metabolicznych zachodzących w mieszkach włosowych oraz pomagają w produkcji czerwonych krwinek odpowiedzialnych za dostarczanie tlenu do skóry głowy.
Żelazo jest niezbędne dla prawidłowego wzrostu włosów, a jego niedobór to jedna z najczęstszych przyczyn wypadania włosów u kobiet. Cynk wspiera syntezę białek i regenerację tkanek, podczas gdy selen działa jako antyoksydant, chroniąc mieszki włosowe przed uszkodzeniami. Witamina D3 reguluje cykl wzrostu włosów i wpływa na tworzenie się nowych mieszków włosowych.
Na polskim rynku dostępnych jest wiele sprawdzonych preparatów wspierających zdrowie włosów. Priorin zawiera ekstrakt z prosa, L-cysteinę i witaminy z grupy B, skutecznie wzmacniając strukturę włosa od wewnątrz. Viviscal łączy w sobie kompleks mięczaków morskich AminoMar z biotyną i cynkiem, oferując kompleksowe wsparcie dla osłabionych włosów.
Nutricap to francuski preparat zawierający keratynę, witaminy i minerały w optymalnych proporcjach. Większość preparatów kombinowanych zawiera starannie dobrane składniki działające synergistycznie. Zalecany czas stosowania suplementów wynosi minimum 3 miesiące, ponieważ taki jest naturalny cykl wzrostu włosów. Dawkowanie powinno być zgodne z zaleceniami producenta, zazwyczaj 1-2 kapsułki dziennie podczas posiłku.
Najczęściej stosowanym lekiem bez recepty na wypadanie włosów jest minoxidil, dostępny w preparatach takich jak Regaine czy Loxon. Mechanizm działania minoxidilu polega na rozszerzaniu naczyń krwionośnych w skórze głowy, co poprawia ukrwienie mieszków włosowych i stymuluje wzrost włosów. Stosuje się go miejscowo, nakładając na suchą skórę głowy dwa razy dziennie.
Alternatywą są preparaty zawierające amineksyl i stemoksydynę, które również wpływają na mikrokrążenie i wzmacniają strukturę włosa. W aptekach dostępne są również specjalistyczne toniki i odżywki lecznicze, które zawierają kompleksy witamin, minerałów i składników aktywnych wspierających regenerację włosów.
Do leków na receptę należy finasteryd, stosowany głównie u mężczyzn z łysieniem androgenowym. Działa poprzez blokowanie enzymu 5-alfa-reduktazy, co zmniejsza poziom DHT odpowiedzialnego za miniaturyzację mieszków włosowych. Przeciwwskazany jest u kobiet w wieku rozrodczym ze względu na ryzyko wad rozwojowych płodu.
Dutasteryd to nowszy lek o podobnym mechanizmie działania, ale większej skuteczności. W przypadku łysienia gniazdowego dermatolog może przepisać kortykosteroidy w postaci iniekcji lub maści. Przed rozpoczęciem jakiejkolwiek terapii farmakologicznej niezbędna jest konsultacja z dermatologiem, który oceni przyczyny wypadania włosów i dobierze odpowiednie leczenie.
Preparaty miejscowe należy nakładać na czystą, suchą skórę głowy, delikatnie wmasowując w miejsca o przerzedzonych włosach. Pierwsze efekty widoczne są zwykle po 3-6 miesiącach regularnego stosowania. Wśród możliwych działań niepożądanych występują: podrażnienie skóry, swędzenie, a w przypadku minoxidilu - czasowe nasilenie wypadania włosów w początkowej fazie leczenia.
Specjalistyczne szampony przeciw wypadaniu włosów zawierają składniki aktywne, które stymulują skórę głowy i wzmacniają włosy. Do najważniejszych należą:
Popularne marki dostępne w aptekach to Vichy Dercos, Eucerin DermoCapillaire czy Alpecin. Szampony należy stosować 2-3 razy w tygodniu, delikatnie masując skórę głowy przez 2-3 minuty przed spłukaniem.
Preparaty pielęgnacyjne wzbogacone peptydami i aminokwasami odbudowują strukturę włosa od wewnątrz, zwiększając jego elastyczność i wytrzymałość. Olejki eteryczne, takie jak rozmaryn czy mięta, wspierają mikrokrążenie w skórze głowy.
Szczególnie cenione są produkty zawierające naturalne ekstrakty roślinne. Saw palmetto działa podobnie do finasterydu, blokując działanie DHT, natomiast pokrzywa dostarcza minerałów i witamin niezbędnych do prawidłowego wzrostu włosów. Maski i odżywki należy stosować 1-2 razy w tygodniu, pozostawiając na włosach przez 10-15 minut.
Regularne masowanie skóry głowy stanowi jedną z najprostszych i najskuteczniejszych naturalnych metod wspomagających walkę z wypadaniem włosów. Delikatny masaż wykonywany opuszkami palców przez 5-10 minut dziennie znacząco poprawia mikrokrążenie w mieszkach włosowych, co zapewnia lepsze dotlenienie i odżywienie cebulek włosów. Zwiększony przepływ krwi dostarcza więcej składników odżywczych do korzeni, co może spowolnić proces wypadania i stymulować wzrost nowych włosów.
Warto również wykorzystać specjalne szczotki z naturalnymi włosiem lub grzebienie z drewnianymi zębami, które dodatkowo stymulują skórę głowy podczas codziennego czesania. Coraz większą popularność zyskuje także dermaroller - urządzenie z małymi igełkami, które delikatnie nakłuwa skórę głowy, stymulując procesy regeneracyjne i zwiększając wchłanianie składników aktywnych z kosmetyków.
Naturalne olejki eteryczne od wieków są wykorzystywane w terapii wypadania włosów. Szczególnie skuteczne okazują się:
Tradycyjne płukanki z pokrzywy i skrzypu polnego dostarczają cennych minerałów i witamin, wzmacniając strukturę włosów. Maski z cebuli i czosnku, mimo intensywnego zapachu, są bogate w siarkę i składniki stymulujące wzrost włosów. Aplikuje się je na 30-60 minut przed myciem głowy.
Nie wszystkie przypadki wypadania włosów można skutecznie leczyć domowymi metodami. Pilnej konsultacji lekarskiej wymaga nagłe, intensywne wypadanie włosów przekraczające 100-150 włosów dziennie, które utrzymuje się przez kilka tygodni. Szczególnie niepokojące jest łysienie plackowate lub nierównomierne, które może wskazywać na choroby autoimmunologiczne lub infekcje grzybicze.
Towarzyszące objawy skórne, takie jak intensywne swędzenie, zaczerwienienie, łuszczenie się skóry czy widoczne ogniska zapalne, mogą sygnalizować poważne schorzenia dermatologiczne wymagające specjalistycznego leczenia farmakologicznego.
Specjalista może zlecić szczegółowe badania laboratoryjne, w tym morfologię krwi, poziom hormonów tarczycy, żelaza i witamin z grupy B. Nowoczesna diagnostyka obejmuje również trichoskopię i dermoskopię - nieinwazyjne badania pozwalające ocenić stan mieszków włosowych.
W zaawansowanych przypadkach dostępne są innowacyjne metody leczenia, takie jak mezoterapia igłowa z substancjami odżywczymi czy przeszczep włosów. Dermatolog i trycholog pomogą dobrać odpowiednie leczenie dostosowane do przyczyny problemu i indywidualnych potrzeb pacjenta.
